Reformasyon, Batı Hıristiyan âleminin içerisindeki tartışmalardan süzülse de siyasi tarihe açılımları bakımından çok önemli etkiler yaratmış ve üzerinden beş yüz yıl geçmesine rağmen hâlâ farklı toplumsal bağlamlarda pek çok tartışmanın odağında olmaya devam etmiştir. Helen L. Parish, Reformasyon’un Kısa Tarihi kitabında her şeyden evvel tek bir Reformasyon hikâyesinin olmadığının kabulüyle hareket ediyor ve onu kadınların değişen/değişmeyen konumuyla, evlilik gibi kurumlarla, ruhani-seküler otorite çekişmesiyle, Katoliklik itişmesiyle, matbaanın gelişimiyle birlikte ele alıp çok çeşitli toplumsal dinamiklerle etkileşime sokuyor. “Luther’in 95 Tez’ini kilisenin kapısına çaktığı çekiç imgesi, imlediği şeyle ortak bir özelliğe sahip, ama onunla özdeş olmayan bir simgedir. Luther’in protestosu halkın belleğinde öyle bir yer etti ki, hemen hemen mitsel bir anlam kazandı ve aşağı yukarı beş yüz yıl boyunca her nesil tarafından tekrar tekrar yorumlanıp yeniden biçimlendirildi. Reformasyon gerçekten de ‘insan aklını yeni yollara sürüklemiş’ ise olaylar ile kazanımların tek bir anlatısının olmamasına sevinmek gerekir.” HELEN L. PARISH
