"Minervanın baykuşu ancak alacakaranlıkta uçmaya başlar." Dünyanın düşüncesi olarak felsefe, bilgelik, ancak gerçeklik oluşumunu tamamlayıp bitirdiği zaman ortaya çıkar. "Minervanın baykuşu özgürce uçtukça akıl ancak özgür olabilir ve gerçeği bilebilir." Montaigne'in izinde Fransız düşüncesinin 20. yüzyıldaki önemli temsilcilerinden ve Fransız dilinin en önemli üslup ustalarından Alain'in bu kitabı insan tabiatını anlama yolunda rehber niteliğinde birer tinsel egzersiz ve söyleşi olarak da görülebilir. Metafizik problemlerden çok psikolojik, sosyal, pedagojik, kısaca insani problemler üzerinde durması, soyut problemlerden değil de somut örneklerden hareket etmiş olması bakımından Platoncu bir düşünce ikliminde Sokratik bir ironiyle yaşama sanatına dair çok canlı bir tablolar dizisi sunar bizlere Alain. Gerçek sevgi, gerçek dostluk, gerçek iman veya iyimserlik nedir? İnsan için gerekli olan erdemler nelerdir? Ahlâklı olmak için nelere dikkat etmeliyiz? Bütün bunlarda akıl, bilgi ve irade ne derece rol oynamaktadır? Kendimizi ve başkalarını nasıl tanıyabiliriz? Kendimize nasıl çekidüzen verebiliriz? Öfkeye, hırsa, kine, korkuya ve bu gibi yaşamayı bozucu veya engelleyici tutkulara kapılmamak için ne yapmalıyız? Kendi eğilimlerimizin ve zaaflarımızın bizi köle haline getirmemesi için ne şekilde hareket etmeliyiz? Düşüncelerimizi nasıl düzene sokabiliriz? Hayal gücümüze nasıl gem vurabiliriz? Peşin hükümlerden nasıl kurtulabiliriz? Kritik düşüncemizi, başka bir deyimle hür düşüncemizi nasıl geliştirebiliriz? Bütün bunlar Alain'in üzerinde durduğu konulardan sadece birkaçıdır.
