Kutsal Ruh, yıkıcı bir zekânın ürünü; üstelik yıkıcılığını ideolojik kışkırtmalardan değil yalınlık ve doğallıktan alıyor... Michel Tournier, bu kitapta romancı olarak iç dünyasını gözler önüne sererken Cuma, Kızılağaçlar Kralı, Meteorlar, Veda Yemeği, Kaynak ve Çalı, Altın Damla ve Anahtarlar ve Kilitler’in yaratım süreçlerinin dinamiklerini de açıklıyor. Zihinsel yolculuklarının duraklarına işaretler koyuyor. Tournier, yazılan ile yetinmeyen okurlarını kendi kaynaklarına doğru bir yolculuğa çağırıyor. Göç, yalnızlık, cinsellik gibi konuları, İncil’den modern romana uzanan çeşitli kaynaklardan esinlenerek nasıl simgeleştirdiğini, romanlarına mitolojik öğeleri nasıl yerleştirdiğini anlatıyor. Böylece, Kızılağaçlar Kralı’nda “çocukları yiyen dev” imgesinin Nazi rejimi aracılığıyla çağdaş bir simgeye dönüşmesine; Cuma’da “Robinson” imgesiyle çağdaş bireyin kendi yalnızlığının yalnızca kurbanı değil aynı zamanda kahramanı da oluşuna tanıklık ediyoruz. Tournier, insanlığın ortak bilincine yerleşmiş düşünceler olarak gördüğü mitlerin, aslında çağdaş edebiyatın bir parçası olduğunu savunarak, Kutsal Ruh’ta roman kahramanlarının kendi kişisel mitlerini oluşturma süreçlerini gözler önüne seriyor. Bir yandan “Daniel Defoe, Alexandre Selkirk ile karşılaştı mı?” türünden tarihsel olayların izini sürerken, öte yandan “Batı’nın tüketim toplumu Cuma’ların üzerine kurulmuştur” gibi yargılarla romanlarının felsefi boyutunu da okurun yargısına sunuyor. Günümüzde artık bir “felakete” dönüştüğünü savunduğu cinsellik olgusunu da her yönüyle irdeliyor. Kutsal Ruh, bizleri Tournier romanlarının oluşum sürecinin tanıkları yaparken, yaratıcılığa dair son derece özgün örnekler veriyor. Kışkırtıcı, rahat, zarif... Bilgece yazılmış bir kitap. / Catherine David Uzun süredir bu derece uyarıcı, zekice yazılmış bir kitap okumamıştım. Tournier, okuması çok çaba isteyebilecek bir konuyu sürükleyici ve coşkulu bir metne dönüştürmüş. (...) Okurlarını zeki olmaya çağırıyor. / François Nourissier
