Kapitalizmde bir iş sözleşmesinin gerçekleşmesi ekonomik bakımdan bir alışveriş anlaşması olarak görülür, çünkü iş gücü bir meta olarak satılır. Sosyalizmde ise iş gücü, artık bir meta değildir ve böylece yapılan iş sözleşmesi, bunlar ‘iş kirası’ olarak da adlandırılır, bambaşka bir ekonomik içerik taşır. Burada iş sözleşmesi, bütün işçi ve köylü devletinin üretim çıkarlarının temsilcisi olarak iktisadi muhasebe ilkesine göre hareket eden tekil devlet işletmeleri ile gönüllülük temelinde çalışma hakkından dolayı ve yeteneklerine, eğilimlerine, beceriklilik, bilgi, sağlık durumuna göre vs. iş yerini seçen işçi ve ücretli memurlar arasındaki ekonomik ilişkilerin yasal ifadesidir.
