Sayın okurlarım, Birinci kitabım olan “Doğu Rodoplar’da Bir Köy: Taşlı” da sizi köyümüzün ve bölgemizin tarihi, sosyo-politik, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel durumu ile tanıştırmıştım. Şu an elinizde bulundurduğunuz bu kitap ise sizi Türklerin buralara yerleşmesinden sonra hiç değişime uğramamış, toplumun en küçük hücresi olan aile ortamı ve aralarında yaratmış oldukları mükemmel komşuluk ilişkilerine dayanarak, şartlar ne olursa olsun var olmayı başardıklarını gösterecektir. Bunun için örnek olarak yüzlerce aileden bir aile seçtik ama maalesef geçmişin karanlık yıllarına fazla giremedik. On beşinci asrın sonlarında buralara sürüleriyle yerleşen dedelerimizin hayatında beş asır boyunca belli-başlı değişiklikler olmaz. Olan başlıca değişikler ise: 1. Göçebe /yürük/ hayattan, oturak hayata geçmişlerdir. 2. Otağ’ /Yürük çadırından ahşap eve geçmişler. 3. Ahşap evden, taş evlere geçmişler. 4. Tarımla ilgilenmeye başlamışlar. Bunların haricinde başka değişiklikler göze çarpmamaktadır. Okul yok, okuma-yazma bilen yok. Değişiklik nasıl olsun? Buralara yerleştiklerinden sonra asırlar boyu ne dilinden, ne de örf ve adetlerinden hiçbir ödün vermemişlerdir. Bugün hala o günkü Türkçenin şiveleri konuşulur ve iki komşu köyün konuşmalarında bile biraz farklılıklar görülür. Asıl değişiklikler İkinci Dünya Savaşının sona ermesinden birkaç yıl sonra başlar. Her köye okul açılır ve on beş yaşına kadar bütün çocuklar mecburi ilkokula tabii tutulurlar. Büyüklerle okuma-yazma kursları organize edilir. İlkokulu bitiren bazı çocuklar kasabaya gidip ortaokula devam ederler. Daha sonra büyük köylere ortaokullar açılır; köylere gazeteler, kitaplar, radyo daha sonraları da televizyonlar insanların hayatının ayrılmaz birer parçaları olur. Bunlar da insanların kültür seviyesini yükseltir ve insanların dünya görüşünü değiştirir. Tarım kooperatiflerinin kurulması ve makinelerin tarıma katılması, suni gübreleme, köylerin elektriğe kavuşması, suya kavuşması, çağdaş ve modern evlerin yapılması köylülerin hayatını da kökten değiştirir. Bütün bu toplumsal değişimlere nasıl gelindiğini bir ailenin birkaç nesil hayatını takip ederek “Kaderin Darbeleri” kitabından öğreneceksiniz. En İçten Saygı ve Selamlarımla… Raif Güven
