Mustafa Asım Çalıkoğlu kendi ifadesiyle, “bugün Cumhuriyet güneşinin nuru içinde hür hava teneffüs eden demokrat Türk evladına, baba ve dedelerinin daha dün denecek kadar kısa zaman içindeki hayat şartlarını göstererek kendilerindeki enerjinin tükenmezliğine güvenlerini artırmak” için kaleme alır hatıralarını. 20 Nisan 1953’te “İstibdattan Cumhuriyete” başlığıyla Son Posta gazetesinde yayımlanmaya başlayan yazılarının birinci kısmı, o zamanki İstanbul’un çehresinden memleketin iktisadi ve ticari durumuna, okullarda verilen ilk okuma derslerinden Bâbıâli Caddesi’nin renkli simalarına, Osmanlı Bankası baskınından Girit meselesine kadar pek çok ayrıntıyı barındırır. II. Abdülhamid döneminin baskısı altında İstanbul’da gazetecilik yapmaya çalışırken sürgüne gönderildiği Selânik’te İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girer. Cemiyetin önde gelen isimleri ile birlikte çalışır. Meşrutiyet’in ilanına kadar burada yaşadıklarını ayrıntılarıyla anlattığı ikinci kısım ise cemiyetin örgütlenme şekillerine, olaylara ve insanlara bakış açısına dair önemli ve değerli bilgiler içerir. Gazeteci, yazar, siyasetçi ve mütercim Mustafa Asım Çalıkoğlu, samimi bir dille kaleme aldığı hatıralarıyla, günümüz okurunu istibdadın ruh karartan atmosferinde adeta bir zaman yolculuğuna çıkarıyor.
